Oranje Vrijbuiters

29 Februari 1944

Op 29 februari 2024 is het precies 80 jaar geleden dat 18 leden van de verzetsgroep de Oranje Vrijbuiters zijn gefusilleerd. Om hen die voor onze vrijheid het leven hebben gegeven te blijven eren zullen we ook dit jaar vanuit De Vrienden van de Oranje Vrijbuiters op verschillende momenten stilstaan.

Wat ligt er in het verschiet in 2024?
In maart geven Eline en Alex voor de kinderen van groep 7 en 8 van de basisschool de Utrechtse Schoolverening (USV) een introductieles in het onderwerp WOII waarbij de mede door Henk Kerkhof ingesproken en ontwikkelde presentatie over de Oranje Vrijbuiters aan de kinderen wordt laten zien en gehoord. Dit is het startsein voor de kinderen om zich verder te verdiepen in de historie achter verzetshelden en het organiseren van een ieder jaar mooie en respectvolle herdenking bij het eregraf van de Oranje Vrijbuiters.

De USV heeft het eregraf geadopteerd en verzorgt het eregraf in samenwerking met de Gemeente Utrecht opdat het niet opnieuw in verval raakt en het eregraf er mooi bij blijft liggen. Net als afgelopen jaren zullen de Vrienden van de Oranje Vrijbuiters op 4 mei een krans en bloemen leggen bij het eregraf. Bij deze bent u ook van harte welkom op de begraafplaats de Tolsteeg om stil te staan bij de vrijheid. Normaliter verzamelen wij rond 14:00u in de middag.

Anderhalve week later, op 14 mei, houden groep 7 en 8 een herdenking op dezelfde begraafplaats. Groep 7 en 8 zullen dan, net als voorgaande jaren door groep 8, een aantal herdenkingsvormen in het programma in de aula van de begraafplaats presenteren, waarna we gezamenlijk stil zijn bij het eregraf. We hopen op beter weer dan de hoosbuien van vorig jaar en zien u ook daar graag.

Mocht u aanwezig willen zijn op 4 en/of 14 mei, dan kunt u het best even contact opnemen met Alex Bos via onze contactpagina. Alex kan u dan meer vertellen over de bijeenkomsten.

Wat is er afgelopen periode gebeurd?
Naast toekomstige gebeurtenissen en de inmiddels gebruikelijke herdenkingsmomenten hebben we afgelopen jaar ook in een publicatie van het Utrechtse buurtmagazine De Aanzet. Mede dankzij schrijver Niels Spinhoven is er toen een interessant artikel in het magazine over de Oranje Vrijbuiters gekomen. We hopen dat dit de buurt meer informatie geeft over wat er in hun omgeving heeft plaatsgevonden en jaarlijks plaatsvindt.

Ook staan de onderzoeksontwikkelingen rondom de Oranje Vrijbuiters niet stil. De heer Van Reedt Dortland heeft toegang kunnen krijgen tot veel archiefstukken van het NIOD. Daaruit blijkt onder meer dat er veel meer gedocumenteerd was over de Oranje Vrijbuiters dan eerder gedacht. Hierdoor zullen enkele stukken worden herzien en veel informatie worden aangevuld. Naast gerechtelijke stukken zijn nu ook meer menselijke verhalen beschikbaar, dat biedt mogelijkheden voor een 2e boek. Of zoals de heer Van Reedt Dortland het zelf omschreef: De geschiedenis van de OV wordt aangevuld cq herschreven. Een enorme aanvulling op het CABG dossier, en een verrijking van kennis.

Waar kunt u bij helpen?
Zoals benoemd bent u van harte welkom aan te sluiten op 4 en/of 14 mei om gezamenlijk te herdenken. Uw aanwezigheid wordt zeer op prijs gesteld door zowel de Vrienden van de Oranje Vrijbuiters alsmede de kinderen van basisschool de USV.

Daarnaast zijn wij als Vrienden van de Oranje Vrijbuiters ieder jaar afhankelijk van donaties. Mocht u daarom een (financiële) bijdrage kunnen missen, dan zouden wij dat graag besteden aan het kunnen blijven herdenken van de verzetshelden. Een financiële bijdrage kunt u overmaken op rekeningnummer NL37 RABO 0131 2653 18 ten name van H.J. Kerkhof.

Nationale herdenking en de herdenking met basisschool de USV

Donderdag 4 mei 2023 heeft de herdenking plaatsgevonden ter ere van de Oranje Vrijbuiters. Op 4 mei werden nationaal oorlogsslachtoffers herdacht en zo ook de helden van de Oranje Vrijbuiters. Enkele Vrienden van de Oranje Vrijbuiters zijn daarvoor in de middag samengekomen op begraafplaats de Tolsteeg in Utrecht waar vele verhalen van vroeger werden uitgewisseld en een mooie krans werd gelegd. Basisschool de USV en Gemeente Utrecht hadden bloemen verzorgd, waarvoor onze hartelijke dank.
Een week later op 10 mei 2023 organiseerden de kinderen van groep 8 samen met hun juf van de basisschool de USV een herdenking. Deze school heeft het eregraf geadopteerd en groep 8 arrangeert al jaren een mooie herdenking waarin de leerlingen muziekstukjes en gedichten opvoeren waaruit blijkt dat ze zich goed verdiept hebben in hoe het leven moet zijn geweest ten tijden van de WOII en zij stilstaan bij de slachtoffers van de oorlog. Ook dit jaar was alles tot in de puntjes verzorgd door de USV. De ouders, kinderen, juffen, meesters, de Vrienden van de Oranje Vrijbuiters en andere geïnteresseerden hebben er een mooie en memorabele herdenking van gemaakt. Dit ondanks de enorme plensbui tijdens de kranslegging op het eregraf. We willen groep 8 van de USV dan ook hartelijk bedanken voor hun inzet en zien elkaar graag volgend jaar weer bij de volgende herdenking.

In de Utrechtse wijkkrant De Aanzet is een artikel geschreven over deze herdenkingen en de Oranje Vrijbuiters. Voor meer informatie verwijzen wij u naar hun website: https://aanzetnet.nl/edities/aanzet-102-mei-juni-2023/

Op 13 mei 2022 is Henk Kerkhof (geboren 02-01-1930), de stuwende kracht achter het blijvend herdenken van de Oranjevrijbuiters helaas overleden. Het verhaal over wereldoorlog twee dat Henk elk jaar aan de hoogste klassen van de basisschool in zijn omgeving vertelde is daarmee historie. Het is ook het verhaal dat Henk jaarlijks vertelde aan de kinderen van de Utrechtse Schoolvereniging en daarmee de start inluidde van de jaarlijkse herdenking, op woensdagmiddag midden mei, bij het monument van de Oranje Vrijbuiters op begraafplaats Tolsteeg in Utrecht. Henk heeft altijd aangegeven dat het verhaal moet blijven bestaan en heeft besloten om dit verhaal aan scholen aan te blijven bieden in een ingesproken Powerpoint presentatie. Deze presentatie is voor scholen te downloaden op de pagina: opa vertelt.

Op 15 april 2018 mochten we een werkelijk historische brief ontvangen van Xandra Cartens. Dit is een brief van (Theo)dora Heij aan Xandra's grootmoeder en grootvader, Riek en Fred Cartens Boer. Riek is de zus van Dora. U vindt de brief op de pagina over de gebroeders Heij.

Dhr. Aviv Shir-On, Israëlische ambassadeur Z.E. en Victor Molkenboer, burgemeester van Woerden onthulden op donderdag 3 mei in de Rijnstraat een plaquette om Jan van Elk, Woerdens verzetsheld uit de 2e wereldoorlog te eren en te gedenken. Het onderduikadres bevond zich in de Rijnstraat, nummer 75A, waar een poortje toegang gaf tot het gebouw. Op dat poortje zal de gedenkplaat onthuld worden.

Op deze nieuwssite leest u daar meer over.

Ook Woerden.TV besteedde aandacht aan deze onthulling.

Op 23 april 2018 werd door de kunstenaar en bedenker Gunter Demnig de eerste acht Stolpersteine geplaatst in Utrecht. Ook voor de oprichter van de verzetsgroep Oranje Vrijbuiters Klaas Postma is een Struikelsteen geplaatst.